A ram leh a felna
A ram leh a felna zawn
Mat.6:25-34;
Lk.12:24-27
A ram leh a felna zawn hmasak chungchang hi Isua thusawi ‘chungleng savate hi en rawh u/Ram tuktinpar than dan te hi ngaihtuah teh u’ a tih hmangin kan zirho dawn a ni.
A hmasa
berin Chanchin tha Mathaia leh Chanchin tha Luka ziakah hian ‘chungleng sava’
tih leh ‘Choak’ tih kan hmu a. Mathaia hian ‘Chungleng sava’ a tih mai lai in Luka
erawh chuan sava hming mal man in ‘Choak’ a rawn ti thung. Choak hi Judate
ngaihdana sa thianghlimlo zinga tel a ni a (Lev 11:15/Deut 14:14). Hei vang
hian a thuchah a danglam phah lem lo bawk a tiin ‘chungleng savate’ tiin a rawn
dah chhuak mai niin alang.
1. Chungleng savate hi en rawh u: Chanchintha Matthaia ziakah Lal Isuan ‘Chungleng savate hi en te che u’ a ti a. He laia ‘en’ chungchang hi sawifiah a tul. Mizo tawng chuan ‘en’ kan ti satliah mai a. Mahse, a tawng bul lamah erawh chuan hei aia thuk zawk hi a ni. Grik ho hian thu mal awmsa ah thu mal hran beh telh tir in thu uar zawk sawi nana hman an ching thin a. A chian leh zual nan Grik tawng te pawh zep tel ta ila. ‘En’ tih hi grik tawng chuan ‘blepo’ tihna a ni. Mahse, he laia Lal Isua thusawi ‘en’ tih tawngkam erawh chu ‘emblepo’ a ni thung (Em+Blepo) a, ‘Em’ tih kha an belh chuan ‘En ringawt , thlir satliah’ ni tawh lovin ‘Ngunthluk taka en, ngaihtuah zui, uluk taka chik zui’ tihna a ni. Lal Isua khan ‘Sava thlir satliah, en satliah turin a tilo a, ngunthluka zir zui chunga sava kha en turin’ a ti zawk a ni.
A nih leh Luka hian engtin nge a
tih ve? ‘Choakte hi ngaihtuah mah teh u’
a ti. He laia ‘ngaihtuah’ tih hi a tawngbul lamah pawh ‘ngun taka ngaihtuah nghal’ tihna ani bawk. Chumai nilovin, choak
awmdan leh nungchang ngaihtuah a, zir chianga mahni sawtpuina tura ngaihtuahna
hman zui tihna pawh a ni thei bawk.
Tin, Lal Isua
hian he lai thu a sawi hi ngenna a ni lo a, ti nghal tura thupek a ni. Biak In
chhungah hian Sava an awm kher lo mai thei a, Vamur hian bu erawh a rawn chhep
thin a. Sava hmu tawh vek kan ni bawk a, zirchian a harsa lo ang chu maw?
Mahse, chumi hma in Ramtuktinpar chungchang kan sawi leh lawk ang.
2. Ram tuk tin par than dan te hi ngaihtuah teh u: Sava chungchang a sawi zo chiah a, Ram tuk tin par than dan ngaihtuah turin min ti leh a. He laiah hian Mathaia hian ‘ngaihtuah’ tih tawngkam a rawn hmang a. Grik thu mal sawiin a fiah zawk hmel bawk a, sawi leh mai ang aw.
Grik ho in thumal
awmsa ah uar zawk leh ril zawka sawi an duh vangin thu mal hran behtir an uar
kan tih kha. Grik tawng ‘man-tha-no’ tih hi ‘thil
tawn atanga hria, zawng chhuak, zirtirna atanga hria’ tihna a ni a, mahse,
Mathaia hian helaia ‘ngaihtuah’ tih tawngkamah hian ‘kata’ rawn belh in
‘kata-man-tha-no’ tih tawngkam a rawn hmang a, a awmzia chu ‘ngaihtuah satliah, zir satliah’ mai
nilovin ‘ngunthluk taka ngaihtuah’
sawina daih a ni.
3. Lal Isuan Savate leh Ramtuktinpar than dan atang hian enge min hrilhfiah a tum tak?
LalIsua hian sava
leh ram tuktinpar aia kan hlutna min hrilh ngawr ngawr hi a tum ber niin a lang
lo. ‘Savate hian buh an tuh lova, an at
lova, lo pawh an vat ve ngailo a, mahse, Pathian in a chawm a, eitur a pe tho.
An ni aiin in hlu fe zawk a, chuvangin, hna thawh pawh a ngailo, in ei leh in
ngaihtuah a ngailo, sil leh fen buaipui a ngai lo’ ti zawngin ‘A ram leh A
felna’ zawn hmasak tir min tum lo. Savate leh ram tuktinpar te atang khan a ram
leh a felna zawn dan min hrilh mai a ni. He thu hrefiah tur chuan Pathian leh
thilsiam dang te in laichinna hi kan hriat chian hmasak a ngai a ni.
4. Pathian leh nungcha, pangparte in laichinna:
Engvangin nge
Pathian in sava leh pangparte a ngaih pawimawh em em? A chhanna mawlte chu
Pathian in a siam danin an awm tlat a ni. An nih phung tura chunglam duan ang
ngeiin hman atang khan an la awm a, mihring zawk hi siamtu siamdan phunga awm
lo chu kan ni zawk em? Eden huana bawhchhetu kha Choak a nilo, Pangparin
Pathian thu a zawm loh thu kan la hre ngailo!
Pathian in a siam
dan leh nung tura a tih angin an theihtawp an chhuah a, an nung mai. Tin,
Pathian awm mai mai turin a chawm bik chuang lo. Savate awmdan te hi ngaihtuah
chiang teh ang u. Nitin chaw an zawng a, bu chhepin an buai em em a, no an neih
pawhin theihtawp chhuahin an enkawl bawk a.
Zing karah nise a hun takah an rawn hram a, hahchawlhna hun zanah an riahna
hmunah an awm leh thap bawk a. Pathian in a siam dan ang hian an khawsa mai a
sin.
Tin, Pangpar te
pawh hi zirchiang ve chhin ang aw. A then chu duat taka khawi nimahse thenkhat
erawh chu lei that lohna hmun, tui van na hmunah te an to a. Mahse, Pathian
siam dan phung angin mawi taka par turin theihtawp an chhuah tho, than an thulh
chuang lo.
Pathian siam
chhan tihhlawhtling tura an nun khan Chunglam nen an inlaichinna alo tha mai a
ni. Chu chu Pathian pawhin a hmu a, a ngaihsak reng a ni.
5. Chunglam nen inlaichinna tha kan neih a ngai:
Thilsiam dangte leh Pathian
inlaichinna that zia te, thilsiam dangte chu siamtu siam dan anga an awm mai
thu leh Pathian pawh in a enkawl that thu kan hre ta a.
‘A ram leh a
felna zawn’ kan tihte pawh hi keimahni leh Pathian inlaichinna sawina mai a ni.
Pathian nen kan inlaichinna hi a tha em? A nghet em? Awmdan tura min tih angin
ka awm em? Chunglam nena inlaichinna aiin thil dang ka dah pawimawh hmasa em?
Eizawnna te, sum
leh pai te, silh leh fen te hi Pathian hian kan mamawh a ni tih a hre lutuk.
Mahse, Amah nena inlaichinna dah pawimawh hmasa silovin kan nitin mamawh thil (Materialism) hi zawn hmasak ah kan neih ang tih a hlauhawm a ni. Chutiang
anga kan awm a nih chuan siamtu siam chhan angin kan awm lova, Chunglam nen
inlaichinna tha kan nei lo tihna a ni.
Chunglam nen
inzawmna tha neiin nung ila, hna thawk ila, ei zawng ila, Kohhranah rawng I
bawl bawk ang u.
Comments
Post a Comment