Lal Isua Zawm : A leh zaa rah

 

Chang thlan - Mt. 13:1-9; John 15:5 & 16; Gal. 5:22

 

Juda leilet neih dan leh Buh theh dan: Juda ramah chuan ruahtui hmasa in lei a tihnem zet hnuah lei an let thin a, he ruahtui hmasa hi October thla tawp emaw November thla tirah emaw a thleng thin. A chang chuan ruahtui hmasa thlen tlai chang a awm a, an buh thar hun pawh a tlai phah fo thin.

            Leileh nan hian Bawngpate an hmang tlangpui a, an leilehna hmanrua pawh tunlai ngaihtuah chuan tha lo tak a ni. Tin, an buh chin pui ber hi Wheat leh buhsanghar (barley) ani a. Loneitu chuan buh chi chu Sabengtungin emaw a phur teuh a, savun ip khat thelh in a ruak chhawng a, buh chi chu a theh thin, a hnungah leihlehna in a zui a, lei vung chuan a chim pil nghal thin a ni.

            Heng hunlai hian kawng mumal ala awm lo a, zin veivak te pawh ke in emaw sabengtung/sanghawngseiin emaw an zin mai a, in kalpawhna kawng kha a zau ngai lo. Loneitute lo lovah kawng a kaltlang a nih pawh in loneitu chuan kawngsir zawng zawng kha a let zo vek a, kawng chhete chauh an zuah awl mai thin.

I. Buh chi theh:

1 Kawnga tla Buh chi chu sava ten an tlan zo: Judate inkal pawhna chu zim te te a ni kan tih tawh kha. Rom ho in kawngpui lian tak tak an rawn siam hma chuan kawng tum kan tih ang tak tak hi a ni. Leileta kawng kaltlang a awm fo a, buh chi thehtu in a theh pawh khan kawnga lo tla tawk an awm thin. Juda loneitute tana hnawksak em em mai chu Sava rual khu an ni. Ei tur zawngin an thlawk dul dul a, kawnga tla buh chi te pawh rang takin an ei zo nghal mai thin.

            Lal Isua khan kawnga tla buh chi te hi Pathian ram thu ngaithla, mahse, hrethiam silo nen a tehkhin a ni. Pathian ram thu hrethiam vek kan nih ka ring. Kan naupang tet ata Pathian thu a chawilen kan ni, chuvangin, keini erawh hi chu kawnga tla buh chi kan nih loh ngei ka beisei.

2) Pialtlep chunga tla buh chi: Pialtlep lei pan hmun tih chu lungpher chung lei pante awm sawina a ni a, Buh kha tiak mahse, zung kaih tak tak turin lung pher in alo dang a, an thi leh thuai thin, Lal Isua chuan heng ho hi Pathian thu ngaithla a, lawm taka pawm nghaltu, mahse, zung an neih loh vangin thil hrehawm deuh emaw alo thlen in an tlu leh nghal mai thin a ti.

3) Hnimhlingnei zinga tla buh chi: Judai ram velah khuan hling buk a tam hle mai a, buh hmun hrulah te a to thin a, buh zinga to te pawh a awm. Loneitute hian thingtuaha an hman thin vangin leilet sira to te chu an sam fai ngai meuh lo, chuvangin, chulai hmuna tla buh te chu hnimhlingnei chuan a dip ral thuai thin.

            Lal Isua chuan heng mite hi Pathian thu ngaithla, hrethiam leh zung pawh kai, mahse, khawvel lungkhamna hausakna, nawmchenna ten a dip ral tak te chungchang sawi nan a hmang.

4) Lei thaa tla buh chi: Judate hian lei tihthatna ang hi an hmang ngai lem lo a, tlang pangah chinai lung no tak tak a tam a, chu chu ruah rawn surin a titui a, a tui al chu leilet tan leitha tak ah a chang thin. Lei tha hmuna tla te chu savaten an chhar hma in leivunga chhilh nghal zel an ni a, pialtlep hmun anih loh vangin zung tha tak an kai a, hnimhlingnei hmun a nih loh vangin tam takin an rah a, a leh za te, a leh sawm ruk te, a leh sawmthum te in an rah thin.

            Lal Isuan heng mite hi Pathian thu hria a, zawm tlat a, hrehawmna leh nawmsakna chi hrang hrang ten a tihbuai veloh vanga rah tam tak nei ten nen a tehkhin a ni.

II. Va rah tur leh rah awm reng tura ruat kan ni:

            “Nangnin mi thlang lo, keiman ka thlang zawk che u a, va rah tur leh in rah awm reng tur turin ka ruat a che u” min ti. Kawnga tla buh chi te, pialtlepa tla leh hnimhlingnei zinga tla te kha buh lem an ni lo, buh chi tak vek an ni. Mahse, pakhat mah in rah an chhuah lo, buh chi mal pakhat khan buh mal pakhat takngial pawh a rah pui lo.

            KTP leh Kohhrana kan inhmanna ah hian rah mang miah lovin a awm theih. Tui takin rawng a bawl theih. Rah chhuah ve miah lo hian rawngbawlna tiin a kal ve vak theih. Mahse, va rah tur leh rah awm reng tura koh kan ni si.

III. Thlarau rah:

            Lei thaa tla buh chi in buh tui tak, ei theih tur tam tak a chhuah a, ringtute hian eng ang rah nge kan chhuah ve tak ang? Gal.5:22 ah khan chiang takin thlarau rah chi kua (9) kan hmu a, hei hi ringtu rah chhuah tur, a nuna awm reng tur Lal Isua sawi chu a ni.

            Hmangaihna te, lawmna te, remna te, dawhtheihna te, ngilneihna te, thatna te, rinawmna te, nunnemna te, insum theihna te hi a ni. Heng rah chi kua (9) te hi kan nunah hmuh tur a awm a ngai.

-          Midangte hmangaihna kan nei em? Kan hmelma te pawh hmangaih tura zirtir kan nih chuan hmelma ni kherlo, kan mihring puite hi kan hmangaih tak tak em? Kan hmangaih tak tak te chu kan duhsak a, thil tha zawk chang se kan ti thin. KTP-a ka member pui te hi ka hmangaih em? Tih hi in zawt theuh ila a tha awm e.

-          Lawmna nun nei thin ka ni em? Thil reng reng a thim lam zawnga en tlat, lawman tur hmu lo, midang thiltih a nih tawh hrim hrim chuan sawiselna tur hmu thei em em kan ni em? Phuntih-a an tih mai tur khawpa phun reng mai mihring kan nih chuan lawmna nun hi kan la neilo a ni mai thei.

-          Remna duh mi kan ni em? Midang te rem ngai nge midang te rem tu zawk kan nih?

-          Dawhtheihna kan nei em? Nge kan ri ve deuh phut phut thin. Dawhthei taka midang ngaichang thin tu kan ni em?

-          Ngilnei tih hian zaidam piah lam a ni. Midangte laka ngilnei kan ni em? Tin, Nungcha lakah te kan ngilneihna a lang em?

-          Mifel bula awm chu a hahthlak a, mitha bula awm erawh a hahdam an ti thin. Fel fak mai bula awm chu chetsual a hlauhawm, an mi dip a na thin. Mahse, Mitha chuan midangte hriatthiamna a nei a, an chak lohna leh fellohna ah pawh a dawm kang thin. A bulah zalen takin midang an che tla thin.

-          Kan rinawm em? Miten mi rintlak hmuh in min hmu em?

-          Mi thinchhia ka ni em? Sim theih a ni, Vanapa paw’n a sim hmak kha. Mi nunnem nihna hi thlarau rah a ni.

-          Insumtheihna tlachham mi kan ni em? Thlemsama an sawi ang mai kan nih chuan keimahni ah thlarau rah a awm lo tihna a niang.

IV. Engtin nge rah kan chhuah ang a, keimahni ah rah a awm reng ang?:

            Lal Isua ngeiin chiang takin a sawi, Leitha a tla buh chi te kha leitha nen an inzawm tlat. Kawng char leh pialtlep nilo, hnimhlingnei te khan zawm pui mumal an neilo a, rah an chhuah ve theilo a ni.

            Lal Isua hi grep hrui a ni a, keini hi a peng te kan ni. Grep pengin a hrui pui a zawm tlat chhung chuan tha takin a rah zel ang. Kan rah hleithei lo a nih chuan a hruipui LalIsua hi kan zawm thalo a ni ngei ang.

            Kan in bulah Electric hruipui kal tlang ruah mahse kan in a en phah lo. Mahse, kha hrui pui kha wire in kan va zawm a, kan in chhungah kan lalut a, eng kan lo nei ta ang hian Lal Isua kan zawm chhung chu kan eng ang a, rah kan chhuah ang. Hrui pui zawm silo hian thui tak KTP leh Kohhran ah a in hman theih. Rah chhuah nei miah silo hian KTP activity hrang hrangah phur takin a tel vek theih bawk. Mahse, a pawimawh ber chu ‘Rah tam tak ka chhuah em? Keimah ah thlarau rah te khi a awm reng em?’ tih hi a ni.

Conclusion: Pathian in duh taka a theh buh chi kan ni. Rah tam tak nei turin min ruat a, kan rah chhuah tur ber hrelo hian kan lo awm reng ang tih a hlauhawm a sin. KTP activity hrang hranga kan tel te, Kohhran inkhawma kan tel tam te hi a tha e…mahse, hei hi ‘Rah’ a nilo. Ringtu in rah a neih theihna tura a tih tur thenkhat mai chauh a ni. Rah chhuah pha thleng lo tawk  hian kan lo inti hah ve vak ang tih ka hlau a ni. Hun tawp rorela Pathian chhuahchhal bang bang tute kha Rawngbawltu, rah an hai vanga Pathian chhuah chhal an ni.

            Keini pawh hian kan lo hai ve mai ang tih ka hlau. Kan rah tur leh keimahnia hmuh tur awm reng chu Hmangaihna te, lawmna te, remna te, dawhtheihna te, ngilneihna te, thatna te, rinawmna te, nunnemna te, insum theihna te hi a ni. Heng Thlarau rah chi kua te hi hlawk taka rah chhuahpui thei turin LalIsua nen inzawmna nei tha ila, tawngtai, Bible chhiar leh fianriala Amah nena in pawl fo hi thlahthlam lo ang u.

Comments

Popular posts from this blog

Rawngbawlna: Lal Isua atangin

Krista Rilru: Inngaihtlawmna

PATHIAN BIAK INKHAWM NGAIH PAWIMAWH