I Talent ti pung rawh


I Talent tipung rawh
Mat. 25: 14ff; Jeremia 48: 10
I.       Introduction: Mi tam tak chuan Talent chungchang kan sawi hian mihringa theihna emaw thiam bik riau, mi naranin anneih veloh sawi nan hian kan hmang deuh thin a, Talent tihpun chungchangah pawh hian rilru in thusawi, zai, lam leh thiamthil tihpun lam a hawi deuh nghal hu mai. Mahse, tun tumah erawh hian chuan Ringtu kan nihna anga mawhphurhna kan neih rawngbawlhna hi kan phak tawkah kan hlen em? tih zawhna Talent ang zawngin kan in zawt dawn a ni.
Talent: Hmanlaia Mesopotamia, Kanaan ramah thil lian tham bukna atana an hman thin a ni a, Israel te pawh khan an hmang zui ve a. A rih zawng erawh chu a hun thu a zirin a danglam deuh hlawm a, a tlangpuia lak erawh chuan 34.272 kg vel anga ngaih a ni. Thuthlung Thar hunah chuan talent khat hi duli 6,000 tluka ngaih a ni a, khatih hunlaia duli hlut zia kan hre tawh a, hlawhfa rate kan neih aia sang deuh hret a ni. Rangkachak talent khat emaw Silver emaw pawh nise a hlu hle tihna a nih chu. Chanchin Tha Luka ziakah chuan Matthaia’n Talent a tih hi Rangkachak tangka tiin a sawi ve thung a, a chiang zawk phian awm e. (Lk. 19: 11-27)

II.                Mi pathum hnenah Talent pek an ni:
            Chanchin Tha Matthaia ziaka kan hmuh angin mi pakhat ram dangah a zin chhuak dawn a, tichuan, a sum leh pai chu a chhiahhlawh te hnenah a hnutchhiah a. He laia talent emaw sum leh pai hnutchhiah in a kawh ber mawhphurhna emaw thuneihna a pe tihna  ani. Inneitupa berin in a chhuahsan dawn a, a in chhung lo enkawl tur leh mawhphurhna zawng zawng lo la tura an chhiahhlawh/bawih te hnena thuneihna pek hi hetih hunlaia an tihdan phung ve reng a ni. Tichuan a bawih, a chhiahhlawh pathum te hnenah talent a pe theuh a, pakhat hnenah talent nga (5), pakhat ah talent hnih (2), leh pakhat dangah talent khat (1) in a sem theuh a ni. Talent in pek chungchang ah hian thil pawimawh tak pathum a, In neitupa khan  a chhiahhlawh/bawih te hnenah chauh a ni talent kha a pek ni.
            Mizo te hi chu kan la in ring ngam a, kan han len chhuah dawn te hian thenawmte hnenah “In hi min lo en ru aw…” kan ti liam mai thin. Mahse, he lai thu ah hi chuan Inneitupa khan thenawmte hnenah emaw a chhungte hnenah emaw pe lovin a bawihte hnenah ngei kha mawhphurhna kha a pe a ni.
            Tin, In neitupa hian talent kha a pawngpaw thei sem ngawtlo, an tlin tawk tur ang zel theuhvin a pe. In neitupa khan a bawihte kha a hre chiang hle niin alang a, a talent pek pawh a in tam hleih khawp mai. Kan naupan lai chuan talent khat dawngtu hi kan lo khawngaih thei khawp mai a, a pe tlem bik kan ti thin. Mahse, an tlin tawk tur ang zela pek an ni.
            A pathumna ah chuan talent kha a let zel tihpun tur  ani. Hetah hi chuan talent tlem leh tam in awmzia a nei talo, a let thawka tihpun a ngai tlat. A punna rate tur ngaihtuah chuan bawih pathumte hnathawh nasat dan tur hi a in ang vek a ni. Talent nga dawngtu khan bul tanna tur capital a ngah ang bawkin a tihpunna tur kha a tam ve thung a. Chutiang bawkin talent khat dawngtu khan tihpunna zat tur a nei tlem bik riau in a hriat a, mahse, a capital a nei tlem ve leh thung si. An phak tawk anga pek an nih miau avangin chhuanlam siam a remlo!
            Talent Show: Talent hunt/ Talent search te kan nei thin a, tun tumah erawh hi In neitupa khan a bawihte kha an talent rawn show turin a ti thung a ni. Talent nga kawltu kha talent sawm nen a rawn lang a, in neitupa chu a lawm hle a niang, “I pu lawmna chanpui ve rawh” ati hial a ni. He laia lawmna tih hi hlim/lawm satliah a ni lemlo. Dam taka In neitupa a rawn haw leh theih avanga ruai an theh kha ‘rawn kil ve rawh’ atihna ang a ni. Lawmna ruai kilpui turin a sawm a nih chu. Chutiang bawkin, talent hnih dawngtu pawh kha sawm a ni a. Mahse, talent khat dawngtu, ti pung velo erawh kha chu pawnah an paih chhuak a, lawmna ruai pawh a kil an phalsak ve ta lo a ni.
            Hmun dang dangah pawh ruaitheh chungchang hi Isua khan a sawi fo mai a, thenkhatah chuan lawi chaw kil ang ten a sawi a. Fapa tlanbo rawn kir leh pawh ruai nen a nih kha an lawm.

III. Ringtu chuan talent tihpun tur a nei:  Lal Isua tehkhinthu sawi atang hi chuan Ringtu tu pawh mai hi talent pek kan ni. Min pek dan ah hian condition felfai tak siam sa thlap thlap ani leh nghal a, talent show huna a punglo a nih vaih chuan Vanram ah lawmna ruai kan theh ve thei hauhlo ang.
a)             Talent pek vek kan ni: Ringtu, Kohhran mi zawng zawng hi talent pek vek kan ni. Rawngbawlna hlen chhuah tur kan nei vek. Thenkhat hi chuan rawngbawltu nilovin rawngbawlsak tur ni awm zawk takah kan in ngai a, rawngbawltu ah kan in chhiar lo fo
b)             , kan inkhawm hian kan duh tawk viau mai thin. Mahse, kan Lal Isua ngei pawh kha rawngbawl sak tur nilovin Rawngbawl turin a lo kal a, chu a rawngbawl hna chu In neitupa in talent a hnutchhiah ang khan Isuan a mah zuitu te hnenah a hnutchhiah a, chu chu tun thleng hian kan lo in chhawm chhawng mai zawk a lo ni.
c)                  Mahni tlin tawk ang zel theuh talent pek kan ni: Ringtu nunah hian mahni tawkah mawhphurhna kan nei theuh. Chu mawhphurhna chu kan tlin tawk ang zela pek kan ni. Pathian in mawhphurhna min pek  hlen zolo nia kan inhriat thin na hi Pathian rin tawk lohna a ni. Chutiang bawkin Pathian ina min pek bak talent dang lo va zawn chiam te hi duham zia, Pathian pawisaklohna a ni. Pathian in min pek hi tihpun mai zawk tur  ani.
d)                 Talent kha a let zela tihpun tur a ni: Pathian in Ringtu kan nihna anga talent min pek, kan rawngbawlna theuh ah hian tihpun kan nei em? Rawngbawlna dang dang chelh theuh lam a ni lo, kha I rawngbawl mekna ah khan midang ten hlawkna an chhar em? Lectern-a tanna hun I rawn hman talent ah te khan tihpun I nei em? Pulpit-a kan sermon te, KTP, Kohhran Hmeichhia, leh Pavalaia Hruaitu kan nihna te hian member ah hlawkna a thlen em? Pathian lam an hnaih phah em? Tih lam zawk hi a ni.
   I talent ti pung rawh:
           KTP in bial Conference kan hmang zo chiah a, fb lamah mipa khatin thlalak a post chungchang kan sawi the ang. Chu thlalak ah chuan kum thum chhunga  rorel inkhawm a kaihruai lai te, Chawlhni zan a sermon lai thlalak te kha thlalak pakhatah a rawn rem diat diat a.  A ropui khawp mai. Mahse, chumi thlalak ka en lai chuan rilru ah ‘A talent dawn hi a tipung a ngem?’. Rawngbawlna chanvo sang tak tak chelh kha a tha e, mahse, kha rawngbawlna in a ken kha hlen chhuah a ni em? A tira talent ngaa bul tan khan kum thum hnuah talent sawmah a chhuah hman em? Tih kha a ni pawimawh zawk chu. Chuvangin, rawngbawlna chanvo sang tak chelh te, chanvo ngah viau te, hun rei tak rawngbawltu lo nih ve ringawt te hi alo pawimawh ber lo. Atira Rs.10-a bul tan khan tunah hian Rs.20 ka neih a ngai…
           Talent ti pung miah lo hian over thleng rawkin rawng a bawl ve theih a nia aw…Talent khat dawngtu pawh khan talent khat nen chauh a pu rawn haw hun a nghak chhuak ve thak tho a sin. Eng nge maw chang hi chuan rawngbawltu te hian Politician thenkhatte kan tluklo ka ti fo thin.
           Tuna Delhi Chief Minister tanglai mek Arvind Kejriwal-a khu kan hriat ka ring a. Aam Aadmi Party hruaitu a ni a, tun thla hian (Feb 2020) hian an inthlang leh dawn a, an campaign leh mup mup tawh mai a ni. An sawrkar chhungin an manifesto anti hlawhtling vek a, tunah hian an sawrkar leh anih chuan tiin ’10 promises’ an tia, antih hlawhtlin ngei ngei tur an tarlang leh ta, “hei hi chu manifesto pawh an la nilo” an la ti ta deuh deuh. An campaign-na ah Arvind Kejriwal-a hian “Kan hnathawh ah hian in lungawilo a nih chuan min vote duh tawh suh u” a ti hmiah mai. “Vote in thlak dawn in an hnathawh milin thlak ang che u” ala ti zui.  A talent tihpun leh pun loh kha teh ava cho em!! Indian politics rawn her danglam bawih thei khawpa dikna leh rinawmna rawn din chhuahpuitu ah hian Kristian te zawk hian zir tur kan va ngah em! Ka ti vawng vawng thin.
           A chanchin ka chhiar laia ka rilrua awm chu, keini rawngbawltu te hian ka rawngbawlna hi buk ka cho ve em? A pun leh pun loh teh kan ngam ve em? A punglo anih chuan pawn khawthima awm ka huam em? Nge khawngaih rawngbawl hna a nia, tlinglo chung chungin ka thawk alawm tiin chhuanlam siamin talent kan dawn chu a ngai ngaiin kan kir leh dawn? Pathian in kan phak tawk ang zelin talent min pe, khawngaihna avanga rawngbawl hna min pekah hian tipung tur leh hlen chhuak tura thupek hi a tel a sin.
           Jeremia 48:10 ah khan engtin nge atih kha, “Dawngdah taka Lalpa hna thawk chu anchhe dawngin awm rawh se” atia sin. Chu chu talent khat dawngtu dinhmun kha a ni. Tunah hian In neitu alo la haw rihlo a ni mai thei, talent tipung siloa kan lo sakuh ser nghah ve tawp a nih chuan Talent show a ngaih hunah Lawmna ruai kan kil ve phaklo ang. Chunglam khian talent engzat nge kan dawn tih hi a en dawn lo, eng zatin nge kan tihpun tih hi a ni alo en dawn zawk chu ni. Eng ang rawngbawlna chanvo nge I chelh tih kha an lo zawt dawnlo che, I rawngbawlna avang khan engzatin nge Pathian hnaih phah? Engzatin nge hlawkpui? Tih hi a ni zawk.

IV.  Conclusion: Chuvangin, hun kan la neih lai hian kan talent te hi tipung ang u. Rawngbawl dan chi hrang a awm a, rawngbawlna hmun a in anglo bawk ang. Chutiang zelin kan theihna leh tlin tawk pawh a dang. Mahse, tih tur thuhmun erawh kan nei theuh. Kan hmazawna rawngbawlna tla ah hian mi ten hlawkna an chhar tur  ani a, a pung tur  ani. Chutiang ti thei tur chuan theihtawp kan chhuah angai a, keimahnia awmsa hi kan tihpun mai kha a tawk a ni.

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

Rawngbawlna: Lal Isua atangin

Krista Rilru: Inngaihtlawmna

PATHIAN BIAK INKHAWM NGAIH PAWIMAWH