Krismas – Krista Ruai

 Krismas – Krista Ruai

Mt 22:8-10; Jn 6:53-58

Krismas tih hian rilru ah ruai theh alang ut thin. Kan naupan lai chuan Buffet system-a ruaitheh ani ngailo a, changel hnah an phah dul a, chaw an dah a, alai an hai kua a, tah chuan sa an dah thin. A sir ah chawtani leh chi an dah diat diat bawk. Ruaithehna tur hnah lak kha tleirawl, Senior department zirlai mipa chan deuh a ni thin a. Ruaitheh ni ah hnah kan la a, ‘Hnah la hlui’ an siam a, fatu ho khan sa suah ah pawh min duhsak deuh thin. Nuam kan ti ve thei khawp mai.

Vawiin ah erawh hripui vangin tisa ruai kan kil ho thei ta lo a, thenkhat chuan Krismas pawh a khingbai hu in kan hre mai thei. Mahse, thlarau lam ruai erawh puar takin kan ei thung in ka hria. Urlawk zan atangin Pathianni zan thleng Krismas thupui hrang hrang kan ngaithla tawh a, zanin hi thupui hnuhnung ber anih tawh avangin Krismas thupui hmawr bawkna emaw khaikhawmna ang in kan sawi thung dawn a ni.

1) Krismas awmzia: Krismas tih thumal hi Bible ah a awm lem lo a, hunlai hawl lai vela saptawng thumal Christesmaesse atanga an lak a ni. A awmzia chu ‘Krista Ruai’ tihna a ni. Mass tih hi English tawng-un a an hman dan chuan inkhawm bang tur khunkhan taka an intin tirna tawngkam a ni a, a hnu ah Roman Catholic Kohhran in Lalpa Zanriah sacrament kil inkhawm sawina tawngkam ah an hmang deuh bik. Christmas tih chu Krista Ruai tih hian a chiang mai awm e.

            2021 Krismas kan hmang zo chu ani ta mai a, he hun kumtina kan hman thin ah hian Krista Ruai anih ang ngeiin Krista kan hre thin em? Thupui sawi hrang hrang sawitu te khan hripui leng kara Pathian Biak Inkhawm kan neih theih vanga lawmthu an sawi rualin Krismas puala kan inbuatsaihna leh hman danah erawh kan duh khawp lo deuh vek thung.

            Kan tu leh fate hi ‘Krismas awmzia?’ zawt chhin ta ila  a then chuan “ruaithehni’ ‘thawmhnaw thar neih ni’ ‘In leh avel chei ni’ ‘thil thar neih ni’ emaw tiin min chhang mai thei, tin Isua aiin Masi putar pawh an hre lar zawk tawh mai thei bawk. Nu leh pa, thalaite inbuatsaih dan leh he hun kan hman dan atanga en  hi chuan a mawh love!

            Nu pahnih hi Restaurant ah an chawl dun a, thil tui tak tak eiin an hlim khawp mai. Chutihlai chuan an hmelhriat pakhat alo lut a, “In va hlim dun ve, enge in lawm a?” a rawn ti a, nu pakhat zawk chuan “Ka fapa birthday a nia, a lawm nan ka thiannu nen hian thil kan ei a nih hi” tiin a lo chhang a. An hmelhriatnu chuan “Khawnge I fapa chu?’ tiin a zawt let a, chu nu chuan, “Min tihbuai kan hlau a, in ah a pi in a awm” tiin a lo chhang a.

            He nu anga Krismas hman liam ta mai hi kan awm kumtin angem aw? Ka ti fo thin. Vanneihtluanga chuan “Khawvel lawm nan a lo kal a, a lawmnan kan lo khawvel a!” a ti. Khawvel lawm nana lo kal kan lo lawm dan hi chu ngaihtuah ngun a ngai a ni. Chutihrualin, thenkhat chuan he Krismas hi Lal Isua hre reng chung leh kan lawm chhan theihnghilh miah lovin an hmang thin thung.

            Naupang kum 10 mi Thangtea nu chuan a fapa kawrlum, zak tet hniang hnuang tawh chu a thui tha mawlh mawlh a, thangtea te chuan an sikul ah advanced Christmas an hmang dawn a ni. Kawr thar lei sak ve theih a chak hle a, mahse sum leh pai an nei silo. Sikul hall ah chuan naupang leh an nu leh pa te chu thawmhnaw tha tak nen a thu tlim hmur mai a, stage ah chuan item hmuhnawm tak tak naupang ho chuan an entir bawk a. a tawp lamah chuan thangtea te class chuan zaipawl an rawn nei ve ta a, a thiante thawmhnaw nalh tak tak nena inthuam zingah chuan Thangtea chuan kawrlum fual per pur, hlui fahran leh kekawr bul nena rawn dingin theihtawp in a rawn zai ve bawk a. Thangtea nu chuan mittui tla chungin a fapa zai, thawmhnaw tha pawh a neih veloh vanga hrehawm ti hmel pu miah silo chu a lo thlir reng a. In a an haw hnu chuan Thangtea nu chuan “Bawihte, thawmhnaw thar leisak na tur che pawisa ka nei silo a, Krismas ah hrehawm I ti dawn e mai. In ah kan in kawm mai mai dawn nia, I thiante bula awm hrehawm I ti palh ang” tiin hnukulh teuh in a hrilh a, Thangtea erawh chuan “ Ka nu, enga ti nge thawmhnaw min lei sak a, thil min present I tum? Birthday Boy ka ni hleinem, Isua zawk a lawm. Chuvang a nia kei pawh in Isua present atan Advance Krismas ah theihtawp a ka zai kha” tiin.

            Mahni lam in sawi lawk ila, hei kan nu nen hian Bullet group pakhat Royal Enfield Zawlbuk tih ah kan tel ve a, khel lovin kum tin tum thum (3) tanpui ngaite nia kan hriat tanpuiin hun kan hmang thin a, a kar lakah emergency thil a awm chuan kan pe bawk thin. Midangte tanpui tur a din liau liau, charity group a nih vangin kan nu pawh hian min phur pui khawp mai, kei pawh in nuam ka ti a. Kan zingah hian Aizawl leh sialsuk lama kohhran upa te, Aizawl lama KTP hruaitute, kan Kohhran Pro.Pastor te an tel ve bawk  a. Hmani lawk pawh khan Krismas pualin Kanhmun lamah chhungkua panga tanpuina pe in kan zuk kal a ni. Kan fel leh that bik vang a ni hauh lo, mahse, midangte tanpui duhna rilru pu ka hmuh khan an zingah kan tello theilo a ni. Tin, kan hruaitute zingah hian entawn tlak tak tak ka hmu a, “mi kan tanpui a nih pawh in social media ah thilpek kan pe lai post loh tur” te an ti a, tuna kan leader hian a testimony a sawi a, chhungkua harsa tak kara seilian an ni a, midangte tanpui thei dinhmuna ka din chuan ka tlanchhe ngailo tia intiam ngat kha a ni bawk.

            Hei mai hi a la nilo, Facebook leh whatsapp velah kan hmuh fo ka ring, Krismas puala tanpuina pete, Krismas puala Taxi driver thenkhat a free a service te, a duh apiang te lak theih tura thawmhnaw tha tak tak phochhuak te pawh. City Bus pakhat pawh Krismas pual in a thlawn in a service a, mahse passenger te khan driver hriat loh vin an remchan ang tawk pawisa kha Bus chhunga an dah bawlhhlawh bawmah an lo thawhkhawm tho. Tin, Ka hriat leh pakhat chu Auto Rickshaw kha Krismas pual in a free in a service a, Rs 200 chuang chawina turah engmah a lak duh siloh ah chuan passenger chuan chu pawisa chu mi harsa pual thawhlawm ah a thawh leh ta tho a ni. Heng ho hian Krismas an va ti hlu em ka ti vawng vawng thin.

Engpawhnise, Krismas hi Krista ruai anihna ang ngeiin Krista nen hmang ila, thil dang zawng aia thlarau lam ruai kil tura kan inbuatsaih thin hi a hun tawh tak zet a ni.

Hmani a Facebook thu post ka hmuh pakhat chuan ka rilru a khawih khawp mai. “Hrileng vanga kan inkhawm theih loh hnu ah kan inkhawm leh thei ta a, inkhawm kan tlem sawt em?Zai boruak leh inkhawm boruak a nung lo sawt em? Thusawi kan ngaithla tha peih lo sawt em? Inkhawm kan ning ngawih ngawih tawh em? Khing ho khi a thleng a nih chuan ‘A tur ve reng a lawm’ ti suh. Kohhran ho ten tan kan lak thar a ngai tak zet tihna a ni zawk a ti. Kan kohhran pawh hian tan lakna tur kan ngah awm e. Krismas te pawh hi a awmze dik tak phaw chhuak thei turin mimal, chhungkua leh Kohhran te hian hmasawnna tur kan nei a ni.

2) Krismas ruai Krista tana chanho: Krismas chu Krista Ruai a nih thu kan hre ta a, chu ruai chungchang chu chang tur kan nih thu Chanchintha Matthaia ziak atangin kan zirho dawn a ni.

            Juda te’n ruai an buatsaih hian sawmna an thawn chhuak hmasa phawt thin a, ruai peih a nih hunah mi sawmte lam turin chhiahhlawh tirh chhuah an thin. Mizote ang deuh hian ruaitheh tura an in sawm hian sawm luih hram hram an ngai ve thin a, kal dawn pawh nise “ka chak love” tiin an tang der ve thin a ni awm e.

            Lawi chaw ruai emaw Mo lawm ruai hi zanah an theh thin a, mo leh moneitu chu a ropui leh nalh thei ang berin an chei thin a, mo lawm tute pawh an in chei thin. Mo hruaiin moneitu leh a thiante ho chu moneitu in lam panin an kawtthler ah an kal a, mipuiin an zui thin. Kawtthler chu a thim vangin pawn chhhuak apiangin khawnvar emaw meichher emaw an keng thin. An sawm zingah mo hruaina a kal ve kher lo te pawhin khawnvar nen emaw kawng lakah an rawn zawm ve mai zel a, khawnvar emaw meichher emaw chhi lo chu Moneitu in ah luh ve phal a ni lo. Tin, Inneihna ruai kil tur hian inneihna puan sin tur a ni bawk.

            Isua tehkhin thusawi hi Krismas- Krista Ruai nen kan sawi zawm dawn chuan Krismas hmang tura sawmna dawng chihnih an awm thu ang in kan sawi thei ang.

a) Sawmna hnar tute: Sawmna dawng mahse thil dang ngai pawimawh zawk te an ni. A thenin alo uksak lo a, a thenin lo a feh a ngai an ti a, thenkhat in sumdawnna lam buaipui a ngaihthu in an chhang a. Heng ho hian ruai chaw kilho aia ngaih pawimawh zawk an nei tihna a ni a, chik zawk a ngaihtuah phei chuan kha ruai chaw kha kil chak na  an neilo tihna a ni. An duhna te, hlimna te, lungawina nia ngaiin thil dang an buaipui zawk niin alang.

            Keini pawh in ngaihtuah ila, he hunpui ah hian Krista ruai, thlarau lam ruai kan kil em? Kan inbuatsaih dan leh kan hun hman dan en hian Krista aiah thil dang kan buaipui zawk em? Krismas behbawm hi kan dah lian fo thin em? Krista ruai kil aia lungawi leh hlim tumna thil dang kan zawng nasa zawk thin em? Chutiang kan nih chuan he sawmna hnar tute nen hian ang khat reng kan ni tihna a ni. Krista Ruai tak tak kil ai chuan thil dangah kan rilru kan dah aniang, ruai kil chak tak takna kan neilo tihna a ni ngei ang.

b) Sawmna pawm tute: Sawm hmasak loh zawk ten sawmna an pawm hi a mak khawp mai. Sawm hmasak te kha mi challang leh buai tak tak, ‘kei ka ni’ inti ve chin thah an ni mai thei. Tisa leh thlarau lamah pawh ‘lian ve tawk, thil dang mamawhlo’ nia in ngai pawh an ni ta ve ang. Tin, an lungawina leh mamawh chu he khawvel thilah hian a awm niin an ngai a nih mahna, lawichaw ei chakna leh a tulna an hre tlat lo.

            Mahse, kawng peng thuam leh mi an hmuh a piang, mi tha leh sual pawh thliar miah lova an sawm takah chuan mo lawmna In luah khat thei zat chu an hmu ta mai a, heng sawmna hnar lo tute hi tute nge ni ang? Sum leh pai, he khawvel in a pek paw’n a tihbuai veloh, thil dang zawng aia lawi chaw ei duh zawk te an ni. Riltam tak tak te pawh anni ngei ang. Heng ho hian Krismas behbawm aiin Krista an dah lian ngei ang a, Tisa ruai mai nilovin Thlarau lam ruai kil tumin Krismas pawh an hmuak thin ngei ngei ang. Riltam lo na na na chuan chaw ei chakna kan neilo ang hian thlarau lama tam lo na na na chuan thlarau lam ruai kil chakna a nei ngailo ang.

3) Krista hi kan thlarau tan chaw tak a ni: Chanchintha Johana ziak 6:53ff ah khan Isuan a thisen leh taksa eia in chu chatuan nun an neih tawh thu a sawi a “Tupawh ka tisa ei a, ka thisen in chu keimahah a awm reng a, kei pawh amahah ka awm reng a ni”  ati.

            Tisa lama ruai kan theh hian taksa puarna bak a thlen lo a, chu pawh hun reilo chhung atan mai a ni. Thlalera ramtiam an pan lai khan Juda te kha Pathian in manna a pe a, chhangah an siam a, an ei thu kan hmu. Pathian atanga an dawn nimahse kha khan chatuan nunna emaw thlarau lam chaw tak a tling zo lo. Thlarau tana chaw tak, vanram kawngkhar thlenga kan puar pui tur chu Lal Isua chauh hi a ni. Tisa leh thisen eia in awmzia hi chu Lal Isua nena inpumkhatna hi a ni. Chu inpumkhatna, Amah ah kan awm a, A ni pawh keinia a awm theihna tur chuan Krista Ruai hi kan kil a ngai a ni.

Chu ruai chu engtin nge kan kil ve theih ang? Krista- kan thlarau tana chaw tak chu engtin nge kan ei ve theih ang?

            Krista ruai kil ve thei tur chuan thil dang zawng aia Isua Krista kan dah pawimawh a ngai. He khawvela kan tisa mamawh te hnual suat ang u ka tilo, mahse, dah pawimawh hmasak ber tur hi chu a awm a ni. Krismas hmang tu zawng zawng te hian thlarau lam ruai Krista Ruai kan kil vek lo. He Biak In chhungah ngei pawh hian Krismas leh kumthar programme hmang tluan parh in inkhawm mah ila Krista ruai kan kil e tihna a ni chuang lo. Krista kan dah hmasak a ngai. Chu mi dah hmasa thei tur chuan thlarau lama kan riltam hmasak te pawh a ngai ang, riltam hlek lo chawi eia insawm chu in sawm hlawhtlin a harsa emai. Thlarau lama Riltam lo na na na chuan Krista ruai kil chakna pawh a nei ngailo ang.

            Hawh u, Kohhran mipuite hian ‘Chakna nilovin, thiltihtheihna ni hek lovin, ka thlarau zawkin le’ tiin krismas hi hmang ila, kan Pathian Biak inkhawm leh Kohhran huanga kan rawngbawlna hrang hrang te pawh hi thlarau lam ruai kan kilna tur a ni tih kan hriat a hun ta. Rawngbawltu chuan fatu chan a chang tur ani, thlarau lam ruai buatsaih a, kan rawngbawlsak te tana Krista ruai buatsaih tu tur kan ni tih te hi kan hriat chian a va hun tawh em!

            Kumthar kan chuang kai mai dawn, rawngbawltu list pawh an puang chhuak ta. Krista ruai fatu chan chang tur kan nih tih hria in kan rawngbawlna zawn theuh ah fatu rintlak, mi dang te tana thlarau lam ruai buatsaih tu nih I tum theuh ang u.

           

 

Comments

Popular posts from this blog

Rawngbawlna: Lal Isua atangin

Krista Rilru: Inngaihtlawmna

PATHIAN BIAK INKHAWM NGAIH PAWIMAWH